Предыдущая страница реферата | 1  2  3  4  5  6  7  8  9  10  11 | Следующая страница реферата

У гародзе на мяжы у высокай траве бегалі чырвоныя, вёрткія андрукі – божыя кароўкі – і блішчэлі кропелькі расы. (Алімпіяда, с.90).

У беларускіх народных гаворках вядома звыш 100 назваў гэтага насякомага. Параўн., андрэйка-братка, андрушок, пендарка, іванька, хадорка, матрунка, кандрацька, прошка-рабошка, зазуля-кавуля і інш.2

Асвер, м. Журавель (у студні). ( СПЗБ, т.1, с.106).

Снег наліпаў на стрэхі, на жэрдзе на платах, на паркан, на вочап, на асвер, на зялёнае голле на тофелі і на яблыню ў гародзе. (Алімпіяда, с.11).Ад яго загарэўся задзёрты ўгару высокі асвер (Найдорф, с.25).

1 Значэнні дыялектных слоў былі правераны па дыялектных слоўніках (гл. спіс скарачэнняў), а таксама па “Тлумачальным слоўніку беларускай мовы”, т. 1-5. Мн., 1977-1984.

2 Лексічны атлас беларускіх народных гаворак. Т. 1. Раслінны і жывёльны свет, карта 353. Мн., 1993; гл. таксама Міхайлаў П.А. Назвы насякомых // Лексічныя ландшафты Беларусі, Мн. 1995. С. 172-173.

Параўн.,асвер.Жэрдка ў калодзежы, на якую прымацоўваецца вядро (Сцяшковіч, с.33).

Бальшанка, ж. Шаферка, таварышка нявесты на вяселлі. (Варлыга).

Прыйшоў Мікалай па яе - - і пайшла. Без бальшанак – на вуліцы ўжо тыя далучыліся (Алімпіяда, с.12).

Бурвалак, м. Кавалак драўлянай палкі.(Сцяшковіч).

Андрэй падсунуў падніз пад адну палавіну бярозавы бурвалак, аскоблены падковамі і ўкачаны ў гной. (Мсціжы, с.23)

Параўн.: бурвалачак, м. - - зялёная паласа травы на прыгуменні (Мат. мін.-мал.,ІІ).

Ванжэўнік, м. Мячэўнік (трава) (СПЗБ, т.1).

А ў сорак шостым і сорак сёмым – што мы елі летам? – лебяду, ліпу, рудзік,ванжэўнік, мацярдуху, канюшыну, якая была і чырвоная, і белая (Алімпіяда, с.95).

Варыўня, ж. Памяшканне для захавання агародніны. (СПЗБ, т.1).

Усё ў хаце аблазіў /Харбін/, варыўню перавярнуў уверх дном - - не знайшоў.(Алімпіяда, с.125).Полымя калыхала яго на сценах старой, скіданай пасля вайны на папялішчы хаты, на кругляках варывенькі, што цвёрда стаяла на сваім новым падрубе тут жа (Лонва, с.43).

Васьмярык, м. Абрус ці пасцілка, вытканыя ў восем нітоў (Сцяшковіч).

Клятчастыя ўзоры, шэрыя палосы васьмерыкоў... Пасцілкі, - здагадваецца яна (Чакай у далёкіх Грынях, с.8).

Вітка, ж. Галінка (СПЗБ, т.1).

Назад па крутым абрыве яна /Алімпіяда/ падымалася, як па стозе сена, каб хутчэй ухапіцца за вітку – за галінку чорствай чарэмхі на беразе (Алімпіяда, с.383). Але па вітку  - бярозавы доўгі дубец (Юрка заве яго так, бо імі, бярозавымі дубцамі, у Лонве вітавалі плот) – Юрка не пойдзе. (Лонва,с.151).

Параўн.:вітка – звітае з лазіцы маладой бярозкі замацаванне для жэрдак(Сцяшковіч), вітка – розга. пладовая галінка некаторых культур (СПЗБ, т.1), вітка – нізка чаго-н. (Мат. мін.-мал.,II).

Вобаратнік, м. Падарожнік (СПЗБ, т.1).

Так высахла ў печы лісце вобаратніку, якое адразу пасля вайны насілі з балота ў кошыках. (Лонва, с.159).

Вохлапкі, мн. Шматкі, кавалачкі чаго-н. (Сцяшковіч).

Барвовыя вохлапкі хмар застылі ў мярэжах і не схлынуць да рання, да свежых вятроў, што прачынаюцца з усходам зары (Чакай у далёкіх Грынях, с.96).

Рекомендуем скачать другие рефераты по теме: сочинения по литературе, защита дипломной работы, человек изложение.





Предыдущая страница реферата | 1  2  3  4  5  6  7  8  9  10  11 | Следующая страница реферата