Предыдущая страница реферата | 27  28  29  30  31  32  33  34  35  36  37 | Следующая страница реферата

У фанетычных дыялектызмах-прыметніках адлюстраваны ўсе тыя з’явы, што і ў назоўніках ( адрозненні па націску, распадабненне ці прыпадабненне гукаў і г.д.).

Адоткнуты, дзеепрым. Адаткнуты.

А так  - і штрафную паднясуць і сам бяры пасля з любой бутэлькі, стаяць адоткнутыя (Алімпіяда, с.122).

Давяроны, прым. Давераны.

І скажу табе давяроную праўду: не ездзіў ён да мяне (Алімпіяда, с.565).

Даўгі, прым. Доўгі.

Тады асцярожна накрыў Таню па самую шыю – мех быў даўгі і шырокі (Тартак, с.128).

Ужыванне прыметніка доўгі з націскам на другім складзе характэрна для паўночна-ўсходняга дыялекту і часткі сярэднебеларускіх гаворак (гл. ЛАБНГ, т.5, карта 166).

Дрыўляны, прым. Драўляны.

Бачыў на дарозе запыленыя боты з шырокімі халявамі і ў халявах гранаты з жоўтымі дрыўлянымі ручкамі. (Найдорф, с.16).

Зблэчаны, прым. Зблытаны.

Пража мітусіцца, калышучыся, як хто яе , зблэчаную, папраўляе рукамі (Тартак, с.162).

Мачоны, прым. Мочаны.

У кожнага былі і сушоныя грыбы, і рыжыкі, і рудзякі мачоныя (Алімпіяда, 470).

Слабодны, прым. Свабодны, не заняты.

На ложку, вун, садзіцеся, на слабодным (Алімпіяда, с.475).

Спаліржаваны, прым. Паралізаваны (СПЗБ, т.5).

Што затросся, як спаліржаваны? А калі чалавек там? – крутнуўся да яго Махорка (Тартак, с.103).

Фальчывы, прым. Фальшывы.

З тоўстых дубцоў выходзілі вялікія кружкі, з сукаватых лыкі былі ўсе ў дзірках: фальчывыя (Тартак, с.135).

Швіўны, прым. Швейны.

Ля іх чорная бліскучая машына ганяе дробныя, як са швіўных нітак, кругі (Найдорф, с.14).

Ялкі, прым. Ёлкі, прагорклы.

Запахла старым дамашнім духам, дзе быў чуваць і хлеб, і ялкое сала, і горкае масла (Алімпіяда, с.503).

Дзеясловы

Абсморгаць, зак. Абшморгаць.

Кіруй толькі на змыты бераг, на абсморганы куст лазы (Мсціжы, с.110).

Апохнуць, зак. Апухнуць.

Маці апохла: ногі як вадой наліліся, пасля і ўся апохла, а цярпела. (Мсціжы, с.151).

Ашчарэпіць, зак. Ашчаперыць.

Сядзіць, во, ля самай студні, галаву ашчарэпіўшы (Лонва, с.23).

Слова ўзнікла ў выніку перастаноўкі складоў.

Блэціць, незак. Блытаць.

Вецер растрасаў і блэціў іхнія кароткія валасы. (Сцяпан Жыхар са Сцешыц, с.157).

Вязці,  незак. Везці.

І калі за Асавок да трактара не будуць сёння вязці ваду, бабы пабягуць тады аж на грэблю ў крыніцы (Алімпіяда, с.145).

Дзяўбсці, незак. Дзяўбці.

Рыдлёвачка не хацела лезці ў цвёрды, збіты жвір, і трэба было дзяўбсці зямлю, як лёд (Найдорф, с.105).

Жваць, незак. Жаваць.

Не жвуць жвачку каровы: намораны на пашы за дзень(Алімпіяда, с.338).

Нясці, незак. Несці.

А цяляты – паявілася пад каровай двойня, - іх трэба выцерці дасуха, завязаць у пасцілку і нясці (Алімпіяда, с.383). Нясла з хаты ў руцэ перад сабой чорную сумачку і жоўты букет (Алімпіяда, с.509).

Палятуць, зак. Паляцяць.

Сінюкі зацінькаюць, фыркнуць і палятуць на карэнне. (Лонва, с.161).

Сморгаць, незак. Шморгаць.

Рвала лісце маці, рваў і ён, сморгаў  пасля маленькімі мокрымі ад поту і балотнай вады пальчыкамі мацярдуху (Алімпіяда,с.10).

Трасціся, незак. Трэсціся.

Стукалі зубы і траслося ўсярэдзіне (Тартак, с.164). Таню ля маста зноў пачало трасці (Тамсама, с.164).

Форскаць, незак. Фыркаць.

Рекомендуем скачать другие рефераты по теме: сочинения по литературе, защита дипломной работы, человек изложение.





Предыдущая страница реферата | 27  28  29  30  31  32  33  34  35  36  37 | Следующая страница реферата